Suriye'nin kuzeydoğusundaki terör yapılanmasına büyük darbe vuran Türkiye, Doğu Akdeniz'de tarihi bir adım daha atmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti Başkanlık Konseyi Başkanı Fayez Al Sarraj Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası imzaladı.
SON DAKİKA PAYLAŞIMI
Dışişleri Bakanlığı İkili Siyasi İşler ve Denizcilik-Havacılık-Hudut Genel Müdür Vekili Büyükelçi Çağatay Erciyes, geçen hafta Türkiye ile Libya arasında imzalanan Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası'ndan sonra Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki kıta sahanlığı ve MEB sınırlarını gösteren haritayı sosyal medyada paylaştı.
Erciyes'in paylaşımı, Dışişleri Bakanlığının resmi Twitter hesabı tarafından retweet edildi.
HARİTANIN DETAYLI ANALİZİ
Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) arasında 2011'deki anlaşmada belirlenen hat A ve B noktaları gösterilen haritada, Türkiye ve Mısır arasındaki "ana karalar arası ortay hat" C, D ve E noktalarıyla işaretlendi. Türkiye ile Libya'nın geçen hafta imzaladığı "Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası" ile belirlenen noktalar ise E ve F şeklinde gösterildi.
AK PARTİ'DEN KRİTİK AÇIKLAMA
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, partisinin Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısının ardından açıklama yaptı. Çelik, "Libya ile yapılan mutabakat uluslararası hukuka uygun bir şekilde yapılmıştır. Bu konuda tereddüt yok. Mısır burada Türkiye'ye karşı oluşumun içinde olmak için kendi alanından kaybı yaşamıştır. Şöyle bir mantık yürütüyorlar, örneğin Türkiye'nin ana karasının karşısında küçük ada olan Meis adasının, kendi yüzölçümünün 4 bin katı kadar yetki alanını Yunanistan sahiplenmeye çalışıyor. Bunun hiçbir surette Türkiye tarafından kabul edilmeyeceği açıktır" ifadelerini kullandı.
AB'DEN YENİ AÇIKLAMA
Avrupa Birliği (AB), Komisyonu Sözcüsü Peter Stano, günlük basın brifinginde yaptığı açıklamada, "Anlaşmazlık ne olursa olsun, uluslararası hukuk ve iyi komşuluk ilişkileri çerçevesinde ele alınmalı" dedi. Stano, AB'nin Doğu Akdeniz'de yaşanan gelişmelere ilişkin Türkiye'ye dair tutumunu koruduğunu belirterek diyalog ve müzakere çağrısında bulundu.
YUNAN BASINI TELAŞLANDI
Yunan basını bu haritaya geniş yer ayırdı. Aralarında İngilizce yayın yapan Ekathimerini'nin de olduğu Kathimerini, Ta Nea ve Sigma Live gibi gazete ve internet siteleri haritanın detaylarını okuyucularıyla paylaştı. Ta Nea, "Türkiye'nin Libya ile yapılan anlaşma sonrasında şekillenen yeni provokatif haritası" başlığını kullanırken, Sigma Live, "İşte Türkiye-Libya anlaşmasının provokatif haritası" başlığıyla gelişmeyi okuyucularına aktardı.
BU ANLAŞMA BİR İLK
Türkiye ile Libya arasında imzalanan mutabakat zaptı Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de kıyı komşusu olan bir ülkeyle bölgedeki stratejik haklarını korumak amacıyla imzaladığı ilk Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) sınırlandırma anlaşması olarak tarihe geçti.
YUNANİSTAN VE MISIR ÇILDIRDI
Türkiye'nin bölgedeki haklarını temsil etmesi için stratejik önemi büyük olan mutabakat zaptı Yunanistan ve Mısır'da büyük bir telaşa neden olmuş, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Mısır ve Yunanistanlı bakanlar anlaşmanın ardından hızlı bir telefon trafiği gerçekleştirmişti.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye'nin Atina büyükelçisi Burak Özügergin'i bakanlığa çağırarak konuyla ilgili izahat talep ettiklerini açıklarken, Libya ve Türkiye arasında her türlü deniz anlaşmasının "çok bariz bir şeyi göz ardı ettiğini", bunun da "bu iki ülke arasında Girit gibi büyük bir coğrafi kara parçası bulunduğu gerçeği olduğunu" kaydetmişti. Dendias ayrıca, "Neticede sınırlar üzerinde böyle bir girişimde bulunmak absürt" ifadesini kullanmıştı.
Mısır da yaptığı açıklamada anlaşmayı "yasa dışı" olarak nitelemiş ve "herhangi bir üçüncü tarafın çıkarlarını ya da haklarını etkilemediğini ve bağlayıcı olmadığını" savunmuştu.
TÜRKİYE'Yİ ŞİKAYET EDECEK
Yunanistan Başbakanı Kriakos Miçotakis 3-4 Aralık'ta Londra'da yapılacak zirve sırasında NATO'dan Türkiye'ye kınama talep edecek. Lideri olduğu Yeni Demokrasi Partisi kongresinin kapanışında konuşan Miçotakis Türkiye'yi provokasyon yapmakla suçladı. Haddini aşan Yunan Başbakan sözde provokasyonları cevapsız bırakmayacağını söyledi.
TÜRKİYE'DEN REST
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki deniz yetki alanları konusunda Libya ile imzaladığı mutabakat muhtırasının, uluslararası hukuka uygun olarak imzalanmış bir anlaşma olduğunu vurgulayarak, "Libya ile imzalanan son anlaşmayla iki ülkenin oldubittilere izin vermeyeceği en açık şekilde ortaya konmuştur" ifadesini kullandı.
10 BAŞLIKTA KAZANIMLAR
Deniz hukuku uzmanları, Libya ile imzalanan anlaşmanın kazanımlarını 10 başlıkta özetledi.
Türkiye'nin kazanımları özetle şöyle sıralandı:
- Türkiye ile Libya arasında sınırlandırılan deniz yetki alanı şeridi, Yunanistan-GKRY-Mısır arasında bir kalkan şeklinde yer aldı.
- GKRY ile Yunanistan ikilisinin savunduğu, AB tarafından desteklenen ve Sevr niteliğindeki Sevilla Haritası ile Türkiye'yi 41 bin km2’lik bir deniz alanına hapsetmek gayesi ile yapılan hesaplar bozulmuş ve çöpe atılmıştır. AB, Yunanistan ve GKRY'nin oyunu bozulmuştur.
- Anlaşma ile Yunanistan; ne GKRY ne de Mısır ile MEB sınırlandırma anlaşması yapabilecek. Böylece Türkiye hem bölgede durum üstünlüğü elde etmiş hem de enerji jeopolitiğine doğrudan etki ederek deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasında kritik kazanımlar elde etti.
İLK SINIRLANDIRMA ANLAŞMASI İMZALANDI
- Türkiye ilk defa kıyıdaş bir devletle deniz yetki sınırlandırma anlaşması imzaladı.
- Müktesep hak sağlandı.
- Siyasi üstünlük ele geçirildi.
- Türkiye'nin deniz yetki alanlarının batı sınırı, uluslararası hukuka uygun bir şekilde belirlendi.
- Libya, Yunanistan ile yapacağı anlaşmaya nazaran daha fazla deniz yetki alanına sahip oldu.
LİBYA İLE KOMŞULUK TESCİLLENDİ
- Libya ile Akdeniz'deki komşuluğumuz tescillenmiş oldu.
- Anlaşma, Girit Adası'nın doğusundaki Türkiye'nin haklarını da garanti altına almak için yeni bir adım oldu.
