Taliban'ın yönetimi ele almasının ardından ülkede yaşanan değişim süreci, dünyada da yankılanmaya devam ediyor. Özellikle farklı hamlelerin gerçekleştirilmesinin beklendiği Afganistan'da yaşananları, Taliban'a yakınlığı ile bilinen Ulusal Barış Konseyi değerlendirdi.
Taliban'a yakınlığı ile bilinen Afganistan Ulusal Barış Konseyi Başkanı Muhammed Davud Abidi, Kanal 7 Dış Haberler Muhabiri Aras Fırat Tekeş'in sorularını yanıtladı. Kabil Havalimanı, Amerika ile yürütülecek görüşmeler, DEAŞ'la mücadele gibi pek çok konuyu açıklığa kavuşturdu. İşte Abidi röportajından çarpıcı açıklamalar.
ABD AFGANİSTAN'DA NE GİBİ HATALAR YAPTI? AFGAN HÜKÜMETİ NEDEN BU KADAR KISA SÜREDE ÇÖKTÜ?
"Amerika Birleşik Devletleri'nin yaptığı ilk hata Afganistan'a saldırmak oldu. Bunu yapmamaları gerekiyordu. Savaştan önce Amerika’yla gerçekleşen görüşmelerde her şeyi konuştuk. Onları Afganistan'a saldırmamaları konusunda defalarca uyardık. Çünkü Afganistan'a girmek kolaydır ancak Afganistan'ı yönetmek çok zordur. Fakat Birleşik Devletler sonunda Afganistan topraklarına girdi. Sadece onlar değil, diğer müttefikleri de Afganistan'a adım attıklarında kültürel, dini ve diğer bütün değerleri görmezden geldiler. Halkın düşünce biçimi, onların izledikleri yol göz ardı edildi. İnsanlar bazı şeyleri yapmaya zorlandı. Ayrıca Amerika hiçbir zaman Afganistan için iyi bir partner olmayı başaramadı. Karzai ve diğer hükümetler çok rezil durumdaydı. Sosyal hizmetleri halka sunmaktan, eğitim ve diğer ekonomik meseleleri çözmekten aciz haldeydiler. Bu yüzden hükümet sadece 10 gün gibi kısa bir sürede çöktü."
Birincisi insanlar onlarla beraber değildi. İkincisi yönetmeyi başaramadılar. Onlar Afgan halkı tarafından seçilmiş insanlar değillerdi.
Ayrıca bizim ordumuz baştan aşağı bir yalandan ibaretti. Tamamen hayalet durumundaydılar. Onlar paralarını aldılar fakat askerler hiçbir zaman görev yerlerinde olmadı. İnsanlar mücahitlere şans verdiği için hükümet sadece 10 gün dayanabildi."
TALİBAN ÜLKEYİ YÖNETMEK İÇİN NASIL BİR STRATEJİ BENİMSEYECEK? BUNDAN SONRA SOSYAL HAYAT NASIL OLACAK?
"Her şeyden önce biz Afganistan'da bugün barışı getirdik, savaş bitti. Artık insanlar ölmeyecek. Stratejimiz barışçıl bir Afganistan kurmak. Kendi kendine barış içerisinde yaşayabilecek bir ülke. Ayrıca komşularımız ve uluslararası kuruluşlarla da iyi ilişkiler geliştirmek istiyoruz. Bizimle çalışmak isteyen bütün ülkelerle çalışacağız. Bu ilişkiler iki ülkenin yararına olacak ve saygı çerçevesinde gerçekleşecek. Afganistan dünyaya sunabilecek birçok zenginliğe sahip. Afganistan'ın jeopolitik konumu oldukça önemli. Bizim ülkemiz çok sayıda maden, gaz, petrol ve diğer rezervlere sahip. Bu nedenle dünyanın bize yeni bir şans vermelerini umuyoruz. Eğer ülkemizi yönetmemiz için bize şans verirlerse bizde diğer ülkeler gibi barış içerisinde yaşayabiliriz."
TALİBAN VE PNETAGON DEAŞ'A KARŞI BİRLİKTE ÇALIŞACAK MI? GELECEKTE BİZİ YENİ BİR ASKERİ İTTİFAK MI BEKLİYOR?
"Pentagon veya başka bir ordunun yardımına kesinlikle ihtiyacımız yok. Biz savaşı kazandık. Şu ana kadar savaştığımız herkesi yenmeyi başardık. Geçmişte İngilizleri yendiğimizi hatırlatmak istiyorum. Daha sonra Komünistleri yendik. yani bizim kimsenin yardımına ihtiyacımız yok. Ayrıca Afganistan'da sandığınız kadar büyük bir DEAŞ problemi yok. DEAŞ, Afganistan’da hayat bulamaz. Orada büyük işler yapması mümkün değil. Belki sağda solda küçük paketler olabilir ama biz kendi başımızın çaresine bakabiliriz."
YENİ TALİBAN HÜKÜMETİNİ HANGİ ÜLKELER DESTEKLİYOR? PAKİSTAN VE TALİBAN ARASINDA NASIL BİR İLİŞKİ KURULUR? PEKİ YA İRAN'IN KONUMU?
"Bizler hükümetimizi aşama aşama kuracağız. İlk etapta başta Türkiye olmak üzere bölge ülkelerinin resmi olarak bizi tanımaları çok önemli. Onlar Afgan halkına ve yönetimine kendilerini göstermeleri için bir şans vermeliler. Yani biz dünyadan şunu istiyoruz; "bize bir şans verin". Afgan hükümeti ve halkı üzerinde artık gereksiz baskı oluşturmaktan vazgeçin. Bu şekilde çok daha iyi bir dost olabiliriz. Hükümetin resmi hesaplarında dondurulmuş halde bulunan yüksek miktarlarda paralara bile el koyuldu. Bunlara ulaşamazsak hükümetin faturalarını ve diğer giderlerini karşılayamayız. Sadece İran değil, Türkiye, Tacikistan, Özbekistan ve diğer bütün ülkelerle kardeşçe, güzel ilişkiler kurmak istiyoruz.
Bizim hiçbir millete karşı beslediğimiz her herhangi bir düşmanlığımız yok. Özellikle Müslüman ülkelerden bahsediyorum. Burada Türkiye'nin rolü çok önemli. Biz Türkiye’nin diğer ülkelerle ilişki kurmamız konusunda yardım edeceğine inanıyoruz. Bu şekilde dünyanın kalanıyla yakınlaşabiliriz."
ÇİN BÖLGEDEKİ EKONOMİK VE SİYASİ ÇIKARLARINI KORUMAK İÇİN TALİBAN İLE İŞ BİRLİĞİNİ GELİŞTİRECEK Mİ? TALİBAN'I RESMEN TANIMASINI MI BEKLİYORSUNUZ?
"Şu an hükümet olarak herkesin bizleri tanımasını bekliyoruz ve bunu istiyoruz. Rusya, Türkiye, Çin, Suudi Arabistan, Katar, Amerika... Hepsinin bizi tanımasını istiyoruz. Çünkü bu bizim en doğal hakkımız. Lütfen Mısır'ı inceleyin. Kahire'de bugün seçimle gelmiş bir hükümet yok fakat bütün dünya onları tanıyor. Neredeyse 30 yıldır doğru düzgün bir seçim gerçekleşmemiş ve seçilmiş bir hükümet olmamasına rağmen insanlar onları tanıyorlar. Bu nedenle biz dünyadan hükümetimizi tanımalarını istiyoruz. Ülkemizi yönetecek yeteneğe sahibiz.
Pilotlar, doktorlar herkes kendi normal işini yapmayı sürdürecek. Bizler politikacılar hakkında konuşuyoruz. Şu anda 42 yıldır savaşın olduğu bir ülkede durumu kontrol altına almayı başardık. Bu başarının bir liderliğe ve yönetime ihtiyacı var. Eğer başarısız olursak halk bize hesabını soracaktır. Gelecek kurabilmemiz için, sahada gerekli adımları atmamız ve Afgan halkının tamamını temsil ettiğimizi göstermemiz gerekiyor."
TALİBAN ÇOK SAYIDA ABD SİLAHINA EL KOYDU. BÜYÜK BİR ASKERİ GÜÇ KAZANDILAR. BU DURUM BÖLGEDEKİ HANGİ ÜLKELER İÇİN TEHDİT OLUŞTURUYOR?
"Komşu ülkeler için bizimle ilgili hiçbir tehlike söz konusu değil. Fakat şunu açıkça belirtmek istiyorum; herhangi bir ülke bize korku vermeye kalkarsa bizde onların korkusu oluruz. Rusya, Çin, Amerika kim olduğu fark etmez. Eğer yeni bir dayatmayla karşı karşıya gelirsek kesinlikle onlara karşılığını vereceğiz. Çünkü bunu yapacak gücümüz var. Eğer savaşmak istiyorlarsa onlarla savaşmaktan geri adım atmayız. Ama kardeşçe, barışçıl şekilde hareket etmek istiyorlarsa ona göre hareket ederiz.
Silah aslında savaş için bir şey ifade etmez. Mücahitler savaşmaya başladıklarında onların ellerinde neredeyse hiçbir şey yoktu. Ele geçirdiğimiz silahlar bizim için İslam’ın hediyesi olan ganimetlerdir. Fakat bu silahları kimseye karşı kullanmayacağız. Silah ve mühimmatları kendimizi korumak için kullanacağız. Şundan kesinlikle eminim, geçmişte yapılan hataları Afganistan'ın hiçbir komşusu tekrarlamaya kalkmayacaktır. Afganistan’a çevresindeki hiçbir komşusu saldıramaz. Çünkü bunu yapacak güçleri yok. Biz herkesi alaşağı etmeye hazırız. Bizler savaşın şampiyonuyuz. Bugün artık söylemeye çalıştığımız şey, geçmişte yaptığınız hatayı yeniden yapmayın. Artık kimseyle savaşmak istemiyoruz ancak biri bize saldırırsa, dinimizi, çocuklarımızı eşlerimizi korumak zorundayız."
TALİBAN, TÜRKİYE İLE İYİ İLİŞKİLER GELİŞTİRMEYİ BAŞARABİLECEK Mİ? KABİL HAVALİMANININ GELECEĞİ NE OLACAK?
"Bizler Türkiye'yi evimiz olarak görüyoruz. İki millet arasındaki ilişki insanların düşündüğünden çok daha derin ve anlamlı. Bizim kalbimiz Türk halkıyla beraber ve eminim ki onların kalpleri de bizlerle birlikte. Fakat şu an birbirimizi anlamak zorundayız. Birbirimizi anlamak için şans vermek zorundayız. Bizler Türk halkının içinde bulunduğumuz durumu anlamasını istiyoruz. Türkiye ile kendimizi çok yakın hissediyoruz çünkü benzerliklerimiz var. Bunun yanında Türkler kendi özgürlükleri için savaştıklarında biz onlara elimizden geldiğince yardım ettik. Bizim gençlerimiz, çocuklarımız bu topraklara gelip savaştılar. Ayrıca elimizdekileri Türk halkına göndermeye çalıştık. Altınlarımızı, gümüşlerimizi. Ve şimdi bizim kardeşlerimizin ve kız kardeşlerimizin devletimizi kurmamız için bize yardım etmelerine ihtiyacımız var. Politik sistemimizi kurmamız, iş ve meslek alanları oluşturmamız, ticaret yapmamız için bu çok önemli. Bu şekilde halkımız kendi sürekliliğini sağlamayı başarabilir. Aynı Türkiye'nin yaptığı gibi... Diğer yandan Türkiye İslam dünyasının lideri konumunda. Bundan kesinlikle eminiz. Türkiye bu konuda anahtar rol oynuyor. Biz şu anda Türkiye'nin tecrübelerini takip etmek istiyoruz. Bu tecrübeyi kullanarak aynı olgunluğa erişebiliriz ve bu bizim için çok önemli.
Şu an Türkiye hükümeti Kabil Havalimanı’nı yeniden onarmak için bize destek oluyor. Türkiye ve Katarla bu konuda ortak bir çalışma yürütüyoruz. Çünkü Amerika geri çekilirken, geride hiçbir şey bırakmadı. Monitörleri bile kırıp gittiler."
RUSYA BU SÜREÇTE NEREDE DURUYOR? PUTİN WASHINGTON'A KARŞI NASIL BİR POLİTİKA GELİŞTİRECEK?
"Eğer sınırlarımızı korumamıza izin verirlerse bölgedeki bütün ülkeler güven içerisinde olacaklar. Buna Rusya'da dahil. Moskova geçmişte pek çok kez hata yaptı. Bu hataları yeniden yapmamaları gerektiğini biliyorlar. Bizler onlarla da iyi ilişkiler kurmak istiyoruz. "
