2023 seçimleri yaklaşıyor... Siyaset gündemi seçim atmosferine girdi. Anket şirketleri de kamuoyu araştırmalarını paylaşıyor.
Muhalefete yakın isimlerden olan Metropoll Araştırma'nın sahibi Özer Sencar, iki anket yayınladı. Anketlerde AK Parti'ye yönelimin artması dikkat çekti. Seçmen, mevcut sorunların çözümü için AK Parti'ye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a güveniyor. Öte yandan, kararsızlar arasından yüzde 5'lik kesim, AK Parti'ye oy vereceğini söyledi.
Hürriyet Gazetesi Yazarı Abdülkadir Selvi, Özer Sencar'la anket sonuçlarını konuştu. Selvi'nin, "Metropoll’ün anketinden ilginç sonuçlar çıktı" başlıklı yazısı şöyle:
Metropoll Araştırma’nın sahibi Prof. Dr. Özer Sencar siyasi partilerin oy oranlarına ilişkin iki anket yayınladı. Birinde partilerin oy oranı yer alıyordu. Diğerinde ise kararsızlarla ilgili bu yılın ocak ayı ile ağustos ayı arasındaki değişimi gösteren bir tablo yer alıyordu.
Metropoll’ün 13-17 Ağustos tarihleri arasında 1717 kişi ile yaptığı anketin verileri muhalif medyada rahatsızlığa yol açtı. Çünkü ankette AK Parti ile CHP arasında 10 puanlık bir fark gözüküyordu. Oysa yaptığı araştırmaların faturasını CHP Genel Merkezi’ne gönderen anket firmalarına göre CHP, AK Parti’yi yakalamış ve hatta geçmişti bile. İktidara yakın bir araştırma kuruluşu olmadığı için Metropoll’ün anketi o nedenle işlerine gelmedi. Oysa Metropoll iktidara da muhalefete de ayna tutuyor.
PARTİLERİN OY ORANI
Metropoll’ün anketinde kararsızlar dağıtıldığı takdirde AK Parti yüzde 33.3, CHP yüzde 23.2, İYİ Parti yüzde 13.7, HDP yüzde 13.4, MHP yüzde 7.1 çıkıyor. Yeni kurulmuş partiler olan DEVA Partisi yüzde 3.1 çıkarken Zafer Partisi 2.6, Saadet Partisi ise 1.3 ve Yeniden Refah Partisi ise 1.0 çıkıyor.
MİLLETVEKİLİ SAYISINDA EŞİTLİK
Özer Sencar anket sonuçlarını paylaştıktan sonra Twitter’da birkaç maddelik analiz yayınladı. Ben Özer Sencar’ın değerlendirmelerine çok önem veririm ama asıl 6’lı masanın burun kıvırmak yerine kulak kesilmesi gerekiyor. Çünkü çok doğru noktalara değiniyor.
Sencar, “Cumhur İttifakı’nın oyu yüzde 40, Millet İttifakı’nın oyu yüzde 41. HDP’nin oyu yüzde 13.
- 1- Bu durumda iki ittifakın çıkarabileceği milletvekili sayısı yaklaşık eşit olacak.
- 2- HDP ile işbirliği yapsalar bile muhalefetin oyu Anayasa değişikliği gerçekleştirmeye yetmiyor” diyor.
PARLAMENTER SİSTEM HAYAL
6’lı masanın en önemli vaadi neydi? Parlamenter Sistemi getirmek. Bu tabloya göre 6’lı masanın çıkaracağı milletvekili sayısı Anayasa değişikliği için yetmiyor. Üstüne HDP’nin desteğini de koysanız 6’lı masa Anayasayı değiştirip Parlamenter Sistemi getirecek olan sayıyı bulamıyor. Muhalefetin Anayasa’yı değiştirebilmesi için en az 360 milletvekili çıkarması gerekiyor. Bu durumda 6’lı masanın en önemli projesi olan Parlamenter Sistem’e dönüş daha seçim yapılmadan çökmüş olmuyor mu? 6’lı masanın Parlamenter Sistem vaadi hayal satmak olmuyor mu? Seçimi kazabilseler dahi, çok eleştirdikleri Başkanlık Sistemi ile yönetmekten başka çareleri gözükmüyor. Tabii seçimi kazanabilirlerse. Çünkü bu oy oranlarına göre seçimi kazanmaları mümkün gözükmüyor.
BİR TEZ ÇÖKÜYOR
Bir süredir cumhurbaşkanlığı seçimini Erdoğan kazanır ama milletvekili sayısında çoğunluk muhalefetin eline geçer diye AK Parti cephesinde de karşılık bulan bir değerlendirme yapılıyor.
Metropoll’ün verileri onu yıkıyor. İki ittifakın milletvekili sayısının yaklaşık olarak birbirine eşit çıkacağını gösteriyor. Her olumsuz veriyi satın almaya hazır AK Partililere duyurulur.
KARARLI KARARSIZLAR
Metropoll’ün anketindeki kararsızlarla ilgili verilerin hak ettiği şekilde değerlendirilmediğini düşündüm. Bunun üzerine Özer Sencar’ı arayıp değerlendirmelerini aldım. Ama önce anket sonuçlarını paylaşmak istiyorum.
Kararsızların oranı 2022 yılının ocak ayında yüzde 22.6’yken bu oran ağustos ayında yüzde 13.7’ye gerilemiş. Yani yarı yarıya azalmış. 24 Haziran 2018 seçimlerinde AK Parti’ye oy verenler arasında kararsızların oranı ocak ayında yüzde 8.1’ken, ağustos ayında bu oran yüzde 4.7’ye gerilemiş.
CHP’ye oy verenler arasındaki kararsızların oranı ise ocak ayında yüzde 2.4’ken, ağustos ayında yüzde 2.3 olmuş.
KARARSIZLAR NEDEN AZALIYOR
Özer Sencar’a kararsızların oranındaki gerilemenin nedenini sordum. Ayrıntılı bir değerlendirme yaptı.
- 1- Seçim yaklaşıyor, vatandaş ona göre oyunu şekillendiriyor.
- 2- Seçmenler Erdoğan’ın kasım-aralık ayında erken ya da baskın seçim yapabileceğini düşünüyor.
KARARSIZLAR 6’LI MASAYA GİTMİYOR
Kararsızların oranındaki gerilemenin AK Parti’yi ilgilendiren bu yönü var. AK Parti’ye oy verenler arasındaki karasızların oranı ocak ile ağustos ayı arasında yarı yarıya azalmış. Özer Sencar, son 4 ayda kararsızların oranının yüzde 18.9’dan yüzde 13.7’ye gerilemesine dikkat çekiyor. “Kararsızların oranı 5 puan azalmış. Ama CHP’nin oyları artmış mı, İYİ Parti’nin oyları artmış mı? Kararsızlar azalıyor ama CHP ve İYİ Parti’nin oyları artmıyor. AK Parti’ye gidiyor. Kararsızlar 6’lı masaya gitmiyor. 6’lı masa dışındaki muhalefete gidiyor. Zafer Partisi’ne, HDP’ye ve kısmen DEVA Partisi’ne gidiyor” diyor.
MUHALEFETE NEDEN GİTMİYOR
Özer Hoca’ya kararsızların 6’lı masaya neden gitmediğini sordum. Özer Sencar, “Temel sebebi muhalefetin vatandaşın beklediği iyileşmeyi sağlayamayacağı. İktidar ekonomiyi iyi yönetemiyor ama vatandaş muhalefetin daha iyi yöneteceğine inanmıyor. Muhalefet bu güveni veremedi” diye değerlendirdi.
AK PARTİ’NİN OYLARINDAKİ ARTIŞ
Özer Sencar, AK Parti’nin oylarında son dört ayda düzenli bir artış olduğunun altını çiziyor. Zaten veriler de onu gösteriyor. Bu artışın kaynağı olarak kararsızları gösteriyor. Özer Sencar’a bunun nedenini de sordum. “AK Parti’nin oyları 4 ayda kararsızlar dağıtılmadan yüzde 25’den yüzde 29’a çıktıysa her oy, oylarını 1 puan artırıyor demektir. AK Parti’den giden oylar muhalefete gitmiyor. AK Parti doğru işler yapınca tekrar partisine geri dönüyor” dedi.
Erdoğan, enflasyon artışını, hayat pahalılığını görmezden gelmiyor. Tam aksine birinci sorun olarak görüyor. Hayat pahalılığı karşısında vatandaşı rahatlatacak hamleler yapıyor.
ÇÖZERSE REİS ÇÖZER
İcralık olan elektrik, su, telefon ve doğalgaz borçlarının ödenmesi, sağlık sisteminde yaşanan randevu sıkıntısını sona erdirmek için doktor maaşlarındaki artış, asgari ücrette ara zam, memur ve emeklilere enflasyonun üzerinde maaş artışının sağlanması ve tarımda taban fiyat artışları gibi vatandaşı rahatlatacak adımlar atıyor.
Özer Hoca bunun kararsız olan AK Parti seçmeninde, “Reis yine soruna el attı ve çözüyor. Yaparsa Erdoğan yapar” algısının yeniden güçlenmesine neden olduğunu söylüyor. Çözümü Erdoğan’da görünce kararsız seçmen tekrar AK Parti’ye dönüyor.
