1. YARATILIŞTA FARKLILIKLAR
- Allah (cc), Kur’an’da şöyle buyurur:
“Rabbin dilediğini yaratır ve seçer.”(el-Kasas, 68)
Bu ayet, mahlûkatın farklı meziyetlerle yaratıldığını ve bunun ilahi bir seçim olduğunu gösterir.
“İşte şu peygamberler ki, biz onların bazısını bazısına üstün kıldık. İçlerinden biriyle Allah doğrudan konuşmuş, birini ise derecelerle yükseltmiştir. Biz, Meryem oğlu İsa'ya apaçık mûcizeler verdik ve onu Rûhu'l-Kudüs'le destekleyip güçlendirdik.(Bakara;253)
“Göklerde ve yerde olanları en iyi bilen senin rabbindir. Doğrusu biz peygamberlerin kimini kiminden üstün kıldık; Dâvûd'a da Zebûr'u verdik.(isra;55)
“Halbuki asıl üstünlük, ancak Allah'ın, Peygamberinin ve mü'minlerindir. Fakat münafıklar (bunu) bilmezler.(Münafikün;8)
Başka bir ayette:
"Sizi yeryüzünün halifeleri kılan, size verdiği (nimetler) hususunda sizi denemek için kiminizi kiminizden derecelerle üstün kılan odur." (Enam;165)
-İLKE olarak bazı varlıklar diğerlerinden özellik bakımından üstün yaratılmıştır. Örneğin:
—İnsan hayvanlardan,
—Peygamberler diğer insanlardan,
—Cebrail diğer meleklerden,
—Hatice binti Huveylid, Fatıma binti Hz.Muhammed, Meryem binti İmran ve Asiye binti Müzahim'dir. (Sıralama ihtilaflı olmasına rağmen ) bu dört saliha kadın diğer bütün kadınlardan daha hayırlıdırlar.
—Kur’an diğer kitaplardan…
—Ramazan ayı diğer aylardan,
— Bayram günleri senenin diğer günlerinden
—Cuma günü, haftanın diğer günlerinden
—Kadir gecesi diğer gecelerden
—Mekke-i Mukerrem diğer şehirlerden,
—Tur ve Uhud dağı diğer dağlardan,
—Sefa ile Merve tepesi diğer tepelerden,
—Fırat ve Nil nehri diğer nehirlerden,
—Fatiha süresi, diğer sürelerden
—Ayetül-Kürsi,diğer ayetlerden ‘
—Müslümananlar, Müslüman olmayan ehli kitaptan
Hristiyanlar diğer ehli kitaptan (yahudilerden),
—-Yahudiler, Müşriklerden,
—Müşrikler, dinsizlerden ve putperestlikten vs. üstün olması gibi…
2. İNSANIN MAHLÛKÂT ARASINDAKİ KAVRAMSAL KONUMU
- "Andolsun, biz Âdemoğlunu şerefli kıldık."* (el-İsrâ, 70)
İnsan, akıl, irade ve sorumlulukla donatılmış olması bakımından mahlûkat arasında özel bir yere sahiptir.
Ancak bu şeref, imtihan ile
birlikte gelir. İnsan melekten de üstün olabilir, hayvandan da aşağı düşebilir”
Onlar hayvanlar gibidirler. Hatta daha da sapıktırlar.”(Furkan:44)
Ebû Hüreyre"nin naklettiğine göre, Resûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Ben âdemoğlunun en efendisi, kabri ilk açılacak olan, ilk şefaat edecek ve şefaati ilk kabul edilecek olanım.”(Muslim)
"Ben size babanızdan, çocuğunuzdan ve bütün insanlardan daha sevgili olmadıkça (tam manasıyla) iman etmiş olamazsınız.”(Nevevi)”
Siz, insanlar için
Ortaya çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. İyiliği emredersiniz, kötülükten alıkoyarsınız ve Allah’a inanırsınız”. (imran;110) Ümmeti Muhammed bu ayet ile bütün geçmiş ümmetlerden daha üstün olduğu vurguladığı gibi mahşerde de geçmiş ümmetlere şehadettik etsin diye ilk dirilen Ummeti Muhammediye olacaktır.
İmran İbnu Huseyn (r.a.) anlatıyor: "Resûlullah (as.) buyurdular ki:
"İnsanların en hayırlıları benim asrımda yaşayanlardır. Sonra bunları takip edenlerdir, sonra da bunları takip edenlerdir. Bu sonuncuları takiben öyle insanlar gelir ki, kendilerinden şahitlik istenmediği halde şahidlikte bulunurlar, onlar ihanet içindedirler, itimat olunmazlar. Nezirlerde (adak) bulunurlar, yerine getirmezler. Aralarında şişmanlık zuhûr eder." Bir rivayette şu ziyade var: "Yemin talep edilmeden yemin ederler." (Fezâilu's-Sahâbe, 2,
Üstünlük ölçüsü takva ve salih amellerdir. Nitekim:
- Allah katında en üstün olanınız, takvaca en ileri olanınızdır. (Hucurât, 13)
Irk, soy, renk, cinsiyet gibi unsurlar üstünlük sebebi değildir. Asıl üstünlük takva iledir. Efendimiz (as.):
Veda hutbesinde
“Biliniz ki rabbiniz birdir, atanız da birdir. Bütün insanlar Âdem'den gelmiş, Âdem de topraktan yaratılmıştır. Arap'ın Arap olmayana, Arap olmayanın Arap'a, beyazın siyaha, siyahın da beyaza hiçbir üstünlüğü yoktur. Allah katında üstünlük ancak takvâ iledir.(Müsned, 23489)
Ehli sünnet in inancına göre: İnsanlar arasında en hayırlı varlık; Resülullah (as) dır. Daha sonrası 113 Peygamberlerdir. Onlardan sonra 124 bin Enbiyalardır. Nebilerden sonra Sahabelerdir. Sahabeler arasındanda (sırasıyla halifeler) onlardan sonra da cennet ile müjdeleyen sahabelerdir. Onlardan sonra Bedir savaşın katılan sahabeler sırasıyla savaşa katılan. Savaşa katılmayan sahabetlerden daha üstündürler. Daha sonra tabiinlerdir.0nlardan sonra İslam Şehitleri, Alimleri ve Evliyalardır. Onlardan sonra da Mütteki ve mütedeyyin salih olan müminlerdir.0nlardan sonrada iman eden kişilerdir. Müminlerin arasında da en hayırlısı faydalı olanıdır. “İnsanların en hayırlısı insanlara faydalı olandır.”(Elbani)
Müminlerde alelumum Allah a inanmayan kâfirlerden daha üstün ve faziletlidir.
“Oysa İzzet Allah'ındır, O'nun rasûlünündür, Müminler'indir;”(Münafikün;8)
“ Aksine onlar, başka değil, bir hayvan sürüsü gibidirler, hatta tuttukları yol bakımından daha da sapkındırlar.”(furkan;44)
İslam literatürün de insanoğlu insan olma hasebiyle dini,
mezhebi ne olursa olsun insan oğlu olma açısından diğer canlılardan daha şerefli ve bir değeri vardır. Dirisine de ölüsüne de bir saygı hakkı vardır. Her zümrenin kendine has dini hükümleri ve has meseleleri vardır.
İslam dinine göre "İnsan için asıl olan hürriyettir. "Kesin nassla beyan edilmiş meşru bir sebep olmadan, insanın kanını dökmek haramdır." Dolayısıyla "can emniyeti" ve "hürriyet" ispata muhtaç değildir. Fıtri haklardandır.
"And olsun ki, biz Âdemoğulları'nı asâletli, şerefli ve saygıya lâyık kıldık, ikrama lâyık gördük. Karada ve denizde onlara ulaşım imkânları sağladık.
en temiz ve leziz nimetlerle rızıklandırdık, ve yarattıklarımızın pek çoğundan faziletli ve üstün kıldık.(İsra;)
3–Zaman Açısından Fazilet
Sene içerisinde bazı faziletli aylar ve günler vardır ki bunlarda yapılan ibadetler kat kat fazla hesaplanır. Bu aylardan en üstünü on bir ayın sultanı Ramazan ayıdır.
“Ramazan Ayı insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur-an'ın indirildiği aydır.”(Bakara185)
Ramazan ayının en faziletli günleri son on günüdür. Zira o günler içerisinde Kadir Gecesi saklıdır.
“Biz o (Kur'ân) ı Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin olduğunu sen nereden bileceksin? Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır. (Kadir;1-4)
(Ramazan ayı gelince, Cennet kapıları açılır. Cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar bağlanır) buyuruldu.
Ramazan ayından sonra faziletli aylar şunlardır: 1. Zilhicce, 2. Muharrem, 3. Receb, 4. Şaban.Allah Resûlü (as.)buyurdu:"Ramazan'dan sonra en üstün oruç, Allah'ın ayı olan Muharrem ayında tutulan oruçtur." (Ahmed, II, 344, 329,
—KUTSAL ZAMAN DİLİMLERİ
RAMAZAN: Kuranın indirildiği en kutsal aydır.
KURBAN BAYRAMI
Kurban bayramı, senenin en kutsal günü olmakla beraber Arafatta bulunanların o günün sabahında, Hacı olma sıfatını alırlar.
ARAFE GÜNÜ
Bayramdan sonra en hayırlı gün Arafe Günü'dür. Bu günde Arafe vakfesinde bulunanların affedilme müjdesi.
KADİRGECESİ; Kuran ‘ın bu gece nüzülü dolaysiyla, bin aydan daha hayırlı ve senenin en hayırlı gecesi.
CUMA—Haftanın en hayırlı günü cuma günüdür.
ŞEREFLİ SAAT—Cuma gününde zamanların en müstecab ve en üstün zaman bu günde olması.
Peygamber Efendimiz (As.)
«Üzerine Güneş doğan en hayırlı gün cuma günüdür. Zira Adem o gün yaratılmış, o gün Cennet'e koyulmuş ve o gün Cennet'ten çıkarılmıştır. Kıyamet de ancak cuma günü kopacaktır
Cuma gününde öyle bir saat var ki, Müslüman bir kul o saate denk getirerek Allah’tan hayırlı bir şey isterse, Allah onun isteğini verir.”
Bu ânın hangi vakitte olduğu hakkında farklı kaviller vardır:
1) Güneş doğarken.
2) Cuma ezanı okunurken.
3) Hutbe okunurken.
4) Cuma namazı esnasında.
4-Mekân Açısından. Fazilet
İslam'daki en kutsal yerler Orta Doğu da bulunmaktadır. Çoğu yerin önemi genellikle İslam alimlerine ne göre değişse de dinin tüm ana akım kollarında, sırayla üç şehrin en yüksek kutsallığa sahip olduğu konusunda fikir birliği vardır: Mekke, Medine ve Kudüs. Mekke'deki Mescidi Haram (Kabe dahil ), Medine'deki Mescidi Nebevi ve Kudüs'teki Mescidi aksa müslümanlar tarafından büyük öneme sahip yerler olarak saygı görmektedi .
Kâbe en kutsal mekandır; bunu Mescid-i Nebevi, Mescid-i Aksa, Emevi Camii ve El-Halil şehrinde İbrahim Camii takip eder.
Mekke, İslam'ın en kutsal şehri olarak kabul edilir, çünkü İslam'ın en kutsal mekânı olan El -Mescidi Haram Kabe'ye ev sahipliği yapar. Bu mekâna yalnızca Müslümanların girmesine izin verilir.
Kabe; İslam'ın en kutsal mekanı ve Müslümanların kıblesidir. Manevi olarak Kabe'nin üzerinde el-Beyt-ül-Ma'mur'u içerir, makamı İbrahim ve Adem ile Havva’ya ait ait olan Cennetteki Hacer’ül-Esvedi içerir .
Bu minvalde yeryüzündeki camiler ve Mescidler Kabenin birer şubesi olma hasebiyle
“Mescidiler şüphesiz Allahındır, öyleyse oralarda Allah a yalvarırken başkasını katmayın.”(Cin;72)
Şam şehrindeki Emevi camii ve El-Halil şehrindeki İbrahim Camii,birçok Sünni Müslüman için sırasıyla dördüncü ve beşinci en kutsal İslam alanı olarak kabul edilmiştir.
—Dağlardan en kutsal dağ; Cennet dağları olan Turi-Sina ve Uhud dağlarıdır.
Nehirlerden; cennet nehirleri olan Fırat ve Nil nehirleridir.
—Sefa ve Merve tepesi …
Kutsallığı ; hac ve ömrenin vaciplerinden olması.
“Şüphesiz “Safa ve Merve Allah'ın şiârındandır.”( Bakara;158)
Sırasıyla şu kutsal mekanlarda kılınan namaz ,verilen sadakalar ,zikir ve ezkarlar derece ve fazileti şöyledir:
Beytullahda kılınan bir namaz veya bir salih amel; 100 bin kat dereceye,
Medine de kılınan bir Namaz 1000 derceye,
Mescidi Aksada kılınacak bir namaz 500 derceye,
Yeryüzündeki camiler de 25 veya 27 derceye ,
normal herhangi bir yerde kılınan namaz ise en az 10 derceye nail olacağı müjdesi. Vardır.
“Benim mescidimde kılınan bir namaz, onun dışındaki camilerde kılınan 1000 namazdan daha faziletlidir. Ancak Mescid-i Haram hâriç. Mescid-i Haram’da kılınan bir namaz ise onun dışındaki 100 bin namazdan daha faziletlidir.” (İbn-i Mâce, İkâme, 195; Ahmed, III, 343, 397)
5–Gönderilen Kutsal Kitaplar
Gönderilen en azim ve en cihan şümül kitap şüphesiz Kuranı Kerim dir. Gönderildiği Ramazan ayı ve kadir gecesi fazileti Kuranın nüzülündan dolayıdır.
“Ramazan ayı öyle bir aydır ki, insanlara doğruyu bildiren doğruluğa ait apaçık delillerden ibaret olan hakla batılı ayırt eden Kur'ân bu ayda indirildi.”(Bakara ;185)
Kuranı Kerim 114 süre den müteşekkildir.Bu sürelerin an fazileti Fatiha süresidir.
And olsun ki sana seb'an mine'l- mesani ( tekrarlanan yedi ayet)ve yüce Kur'an'ı verdik”(Hicr 87)
Sahâbeden Ebû Sâid el-Mualla anlatıyor: Mescitten çıkmadan önce Kur’ân-ı Kerîm’deki en büyük sûreyi sana öğreteceğim” buyurdu. Efendimiz (as) Sonra elimden tuttu. Mescitten çıkmak istediğini görünce: «Bana Kur’ân-ı Kerîm’deki en büyük sûreyi öğreteceğini söylememiş miydiniz?»dedim. Şöyle buyurdu: “Evet o, Elhamdülillâhi rabbilâlemin’dir. Bana verilen es-Seb‘u’1-Mesânî ve Kur’ân-ı Azîm odur.” (Buhârî, Tefsir
—Kuran ayetlerden en faziletli ayet, ayeti kürsidir
"Kur'an'ın en faziletli âyeti Bakara sûresindeki Âyetü'l-kürsi'dir. Bu âyet bir evde okunduğu zaman şeytan oradan uzaklaşır. " (Tirmizî, Fedâilü'l-Kur'an, 2)
—Esmaulhüsnanın İsmi azami
“Allah” ismi, bir kısmında ise “Rahmân, Rahîm” (esirgeyen, bağışlayan), “Hay Kayyûm” (diri ve her şeyi ayakta tutan), “Zü'l-celâli ve'l-ikrâm” isimleri Allah'ın en büyük ismi olarak belirtilmektedir.
“Nefsimi kudret elinde tutan Zât’a yemin ederim ki, o, Allah’a, İsm-i A‘zâm’ı ile dua etti. O İsm-i A‘zâm ki onunla dua edilirse Allah icabet eder, onunla istenirse verir.”(Nesâî, Sehiv, 58 )
—En büyük kelime;Kelime-i Tevhid’dır.
Peygamber efendimiz:” Kelime-i Tevhid'i samimi bir şekilde söyleyen kimseyi Allah Cennet'e koyar."
Kelime-i tevhid :”Lâ ilahe illallah, Muhammedun Resullullah" şeklindedir. İslam ve Cennet anahtarıdır. Vesselam…