ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna-Rusya Savaşı’nı sonlandırmaya yönelik hazırladığı 28 maddelik barış taslağı, Kiev’de Ukraynalı ve ABD’li yetkililer arasında yürütülen temaslarda netleşmeye başladı. Yetkililer metnin hâlâ taslak aşamasında olduğunu ve maddelerde değişikliğe gidilebileceğini belirtirken, planın kapsamı hem güvenlik hem de ekonomik entegrasyona yönelik geniş bir çerçeve sunuyor. Avrupa başkentleri ise Washington’la yakın koordinasyon içinde barış çabalarına tam destek veriyor.
Kiev’de ortaya çıkan taslak: Egemenlik, güvenlik garantileri ve ekonomik yeniden yapılanma
Ukrayna’nın egemenliğinin teyit edilmesiyle başlayan 28 maddelik plan, Rusya ve NATO arasında ABD arabuluculuğunda yeni bir güvenlik diyaloğu kurulmasını, Ukrayna’nın tarafsızlık prensibini anayasal düzeyde garanti etmesini ve Kiev’e güvenilir güvenlik güvenceleri verilmesini öngörüyor.
Taslakta öne çıkan kritik düzenlemeler arasında Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin 600 bin personelle sınırlandırılması, NATO’nun Ukrayna’da asker konuşlandırmama taahhüdü ve Ukrayna’nın gelecekte NATO üyeliğinden vazgeçtiğini tüzüksel olarak güvenceye alması yer alıyor.
Ekonomik boyutta ise Ukrayna'nın yeniden inşasına yönelik ABD liderliğinde büyük bir fon oluşturulması, enerji ve altyapı sektörlerinde kapsamlı ortak projeler yürütülmesi, dondurulan Rus varlıklarının büyük bölümünün Kiev’in yeniden inşasında kullanılması dikkat çekiyor. Rusya’nın G8’e yeniden davet edilmesi ve yaptırımların aşamalı olarak kaldırılması da planın siyasi uzlaşı paketinin bir parçası olarak yer alıyor.
Toprak düzenlemeleri açısından en kritik madde ise Kırım, Luhansk ve Donetsk bölgelerinin fiilen Rusya’ya ait olarak tanınması; Herson ve Zaporijya’nın ise “donmuş statüde” tutulması. Bu kapsamda temas hattı boyunca silahsızlandırılmış bir tampon bölge oluşturulması ve Ukrayna’nın belirli alanlardan çekilmesi öngörülüyor.
Plan, insani konuları da kapsıyor: “herkese karşı herkes” prensibine göre tutuklu takası, tüm sivil rehinelerin iadesi, aile birleşimi ve savaş mağdurlarına yönelik rehabilitasyon düzenlemeleri taslakta yer alıyor. Ateşkes ise tüm tarafların mutabakatı sonrası, belirlenen noktalara geri çekilmenin ardından yürürlüğe girecek.
Avrupa başkentleri: “ABD’nin barış girişimi memnuniyetle karşılandı”
Almanya, Fransa ve İngiltere liderleri, ABD’nin girişimine ilişkin gelişmeleri değerlendirmek üzere Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile acil bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Almanya Başbakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Zelenskiy; Ukrayna’ya “kalıcı ve adil bir barış” yolunda tam destek vereceklerini teyit etti.
Avrupalı liderler, Washington’un Ukrayna’nın egemenliğine olan bağlılığını ve Kiev’e sağlam güvenlik garantileri verme isteğini memnuniyetle karşılayarak, ABD ile Avrupa Birliği arasındaki işbirliğinin sürdürülmesi gerektiğinin altını çizdi. Görüşmede taraflar, uzun vadede hem Avrupa’nın hem de Ukrayna’nın çıkarlarını koruyacak bir çerçevede yakın koordinasyon içinde hareket etme konusunda mutabık kaldı.
Kaynaklar:
Reuters, BBC, Politico, Le Monde, Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi açıklamaları, Almanya Başbakanlığı basın duyurusu.
Florya Gazetesi Haber Merkezi
