Birden bire aklıma geldi.
Acaba TOKİ konutları yüzyılın felaketi karşısında nasıl bir sınav verdi sorusu.
Haberlere baktım, hiçbir yerde TOKİ evlerinin durumuna dair bir habere rastlamadım.
Sadece arşive ait bir haberle karşılaştım.
“2011 Van depreminde (7,2 büyüklüğünde) yüzlerce ev yıkılırken, TOKİ’nin inşa ettiği 5 bin 996 konut ayakta kaldı” şeklinde bir haberdi bu.
Peki, 9 saat arayla önce 7,7, sonra 7,5 büyüklüğündeki Kahramanmaraş depremlerinde, Gaziantep/Islahiye/Nurdağı merkezli 6,5, 6,6 büyüklüğündeki diğer depremlerde, TOKİ evleri ayakta kalabilmiş miydi?
Yıkılan TOKİ evi olmuş muydu?
Hasar gören konut olmuş muydu?
Oturulamaz duruma gelen konut(lar) olmuş muydu?
Hiç kuşkusuz, yüzyılın felaketi olarak bilinen deprem karşısında TOKİ’nin son 20 yılda verdiği en önemli sınavdı bu.
13 milyon nüfusun etkilendiği, yarıdan fazlası büyükşehir konumunda olan 10 şehrin ağır hasar aldığı, neredeyse Yunanistan büyüklüğünde bir alanı vuran deprem.
ÇEVRE BAKANI KURUM’DAN SEVİNDİRİCİ HABER: TOKİ EVLERİ YIKILMADI, OTURULABİLİR DURUMDA. HATTA GAZİANTEP’TE 2 BİNİ AŞKIN YENİ KONUTUN TESLİMİNİ YAPACAĞIZ
Türkiye’nin dört bir yanında olduğu gibi deprem bölgesinde de son 20 yıl içinde yapılmış 10 binlerce TOKİ evi bulunuyor.
Peki, bu konutlarda durum nasıl?
Herhangi bir yıkım, ağır hasar durumu söz konusu mu?
Bu soruların cevabını öğrenmek üzere, depremin ilk saatlerinden itibaren bölgede soluğu alan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’u aradım.
Kendisi Gaziantep’te idi ve daha önceki afetlerde olduğu gibi yine yoğun bir tempo ve güçlü bir motivasyonla depremin ağır yaralarının sarılması için çaba harcıyordu.
Yaptığımız görüşmede Bakan Kurum’a, hem TOKİ evlerinin durumunu, hem de deprem bölgesinin yaralarının sarılması ve evlerini kaybedenlerin yeniden ev sahibi olabilmesi için başlattıkları çalışmalara dair sorular yönelttim.
İşte sorduğum sorular ve aldığım cevaplar…
SORU:
TOKİ EVLERİYLE İLGİLİ BİR SIKINTI OLDU MU? DURUMLARI NEDİR?
MURAT KURUM:
Hem eskilerde, hem yenilerde (TOKİ evleri) çok şükür büyük bir sorun yaşamadık. Hiçbir binamız yıkılmadı. Oturulabilir durumda. Bizim yapılarımız, depreme dayanıklı radye temel üzerine kurulu. Hatta bitirdiğimiz konutlar var burada o konutların teslimlerini vatandaşlarımıza yapacağız. Hem merkezde, hem Islahiye’de, hem de Nurdağı’nda.
En azından oralarda 8-10 bin vatandaşımızı güvenli bir alana taşımış olacağız.
(Bakan Kurum sözün burasında yürütülmekte olan kurtarma çalışmalarına sözü getirip şunları söyledi: Uyum içerisinde çalışıyoruz. Az önce 62 saat oldu Ahmet amcamız enkazdan sağ salim kurtuldu. İnşallah o motivasyon moralle çalışmalarımızı yürütüyoruz. İhbar gelen ve yaşam belirtisi aldığımız tüm alanlarda çalışmalarımızı iş makinelerimizle vinçlerimizle ekiplerimizle yapıyoruz)
SORU:
DİĞER BÖLGELERDE HATAY’DA, KAHRAMANMARAŞ’TA, ADIYAMAN’DA DA TOKİ KONUTLARININ DURUMU NASIL? BİR SORUN VAR MI?
MURAT KURUM:
Bizim yapmış olduğumuz konutlarla ilgili hasar görüldüğüne dair bir bilgi, şu ana kadar gelmedi, hamdolsun, ama hasar bildirilirse onu da bilmiyorum
SORU: DAHA ÖNCEKİ DEPREMLERDE DE TOKİ HEP OLUMLU SINAVLAR VERMİŞ
MURAT KURUM:
Öyle, evet
SORU: ÖRNEĞİN VAN DEPREMİNDE DE BİR SIKINTI OLMAMIŞ, HABERLERDE GÖRDÜM, DOĞRU MU?
MURAT KURUM:
Çok şükür onlar da öyle. Hem eski konutlarda, hem yenilerde bir sorun yaşamadık. Burada kendi yapacağımız inşaatları tünel kalıpla yapmayı planlıyoruz veya çelik yapılar. Depreme dayanıklı olacak yine. Burada belediyelerimize de bu noktada talimatlarımızı verdik yeni yapılacak yerlerle ilgili.
SORU: YENİ YAPILACAK YERLERLE İLGİLİ YERLER ŞİMDİDEN AYARLANIYOR, ÖYLE Mİ?
MURAT KURUM:
Öyle evet.
Bir taraftan enkaz hasar tespit çalışmalarımızı yürütüyoruz, diğer taraftan da yeni yapılacak inşaatlarımıza ilişkin çalışmalarımızı yürütüyoruz. Hepsini uyum içerisinde, vatandaşlarımıza en az mağduriyet verecek bir anlayışla yürütüyoruz.
SORU: DEPREM ÇOK YAYGIN, GENİŞ BİR ALANDA OLDU. SAYIN CUMHURBAŞKANI 1 YILDA YENİ KONUTLARIN YAPILACAĞINI SÖYLEDİ. HER YERE YETİŞEBİLECEK MİSİNİZ?
MURAT KURUM:
İşte bu çerçevede, yani cumhurbaşkanımızın işaret ettiği anlamda aksiyon alıyoruz. İnşallah, tüm alanlarda. Daha önce yaşadığımız depremlerde bunu yaptık burada da aynı anlayışla çalışmalarımızı yürüteceğiz. Hiçbir depremde vatandaşımızı yalnız bırakmadık burada da, bugün de, tarihimizin en büyük afetinde de vatandaşımızın yanındayız.
1 yıl bile dolmadan bunu yapabiliriz.
Şimdiye kadar vatandaşımıza mahcup olmadık Vatandaşlarımız gani gönüllü, devletini, milletini seven insanlar. Burada da bizimle birlikte tek yürek oldular. Biz zor günümüzde devlet olarak sn cumhurbaşkanımızın bu noktadaki koordinasyonuyla, ilgili bakan, vekillerimizle herkes sahada bilfiil çalışıyoruz. İnşallah, bu depremde de vatandaşlarımızı mahcup etmeyeceğiz.
SORU: NE KADAR KONUTA İHTİYAÇ VAR, BİR ÖNGÖRÜNÜZ VAR MI?
MURAT KURUM:
Çalışıyoruz Mehmet Bey.
Ancak, büyük olacağa benziyor.
