İsrail'in bütün Ortadoğu'yu etkisi altına alan saldırganlık politikası sonrası bölge ülkeleri yeni koruma stratejilerini ve yeni ittifakları tartışmaya başlarken Prof. Dr. Hüseyin Şeyhanlıoğlu'nun 2022 yılında kaleme aldığı "Yeni dünya düzeninde yeni pakt Anadolu Kalkanı" başlıklı yazı yeniden gündeme geldi.
Kütahya Dumlupınar Üniversitesi (DPÜ) Uygulama ve Araştırma Merkezleri Koordinatörü, Orta Doğu Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Şeyhanlıoğlu, Birinci ve İkinci Dünya savaşlarından sonra dünyanın tek merkezli kutuplu bir sürece sürüklendiğini belirterek bir güvenlik şemsiyesi için yeni bir pakt kurulması gerektiğini ifade etti.
ASYA YENİDEN AYAĞA KALKABİLİR
Batı’nın tarihi boyunca sömürgecilik, savaş, böl-parçala-yönet politikalarıyla dünyayı felaketlere sürüklediği, kimyasal, nükleer silah kullanımı ve soykırımların sorumlusunun Batı olduğunu söyleyen Şeyhanlıoğlu, Asya kıtası geçmişte bilim, medeniyet, icatlar ve kültürün merkezi olduğunu ve yeniden ayağa kalkabileceğini söyledi.
Şeyhanlıoğlu, dünyanın anasının Asya olduğunun altını çizdiği yazısında "Dünyanın merkezi Lübnan, Suriye, Anadolu ve Irak üzerinden Basra Körfezine inen büyük Verimli Hilal'dır. Burası dünya enerji kaynakları ve Türk Boğazları, Süveyş, Hürmüz, Yemen gibi su geçitlerinin en az yarısını oluşturmaktadır." dedi.
1. Batı Hegemonyasının Eleştirisi
Şeyhanlıoğlu, Batı’nın tarih boyunca savaş, sömürgecilik, soykırımlar ve nükleer silah kullanımından sorumlu olduğunu vurguluyor. Ona göre Batı, "dünya felaketlerinin üreticisi" konumunda. Bu tespit, özellikle bugün Gazze merkezli tartışmalarda Batı’nın çifte standardı bağlamında daha da anlam kazanıyor.
2. Asya’nın Yeniden Yükselişi
Yazar, Asya’nın tarihsel hafızasına, bilim ve medeniyet geçmişine atıf yaparak kıtanın yeniden bir medeniyet merkezi olabileceğini öne sürüyor. Burada “hafıza kartı” benzetmesiyle Çin, “direniş hattı” ile Rusya ve “nüfus-güç merkezi” ile Hindistan kritik aktörler olarak görülüyor.
3. Anadolu’nun Jeostratejik Konumu
“Verimli Hilal” ve Boğazlar üzerinden verilen örnekler, Anadolu’nun hem enerji hem de ticaret yolları açısından kilit konumunu öne çıkarıyor. Tarihte İskender’den günümüze kadar Batı’nın Anadolu’da durdurulamadığı vurgusu, Anadolu’yu bir “medeniyet kalesi” olarak tanımlıyor.
4. Yeni İttifak: Rusya-Çin-Hindistan-İslam Dünyası
Bu dört merkezin bir araya gelerek “Anadolu Kalkanı” adında yeni bir güvenlik ve dayanışma paktı kurması gerektiği dile getiriliyor. Bu öneri, günümüzde Batı merkezli NATO’ya karşı bir alternatif güvenlik mimarisi arayışını hatırlatıyor.
5. 15 Temmuz Vurgusu
Şeyhanlıoğlu, 15 Temmuz’u “Büyük Anadolu İhtilali” olarak nitelendiriyor ve bunu Asya’nın yeniden ayağa kalkmasının ruhsal kaynağı olarak görüyor. Bu da önerinin yalnızca jeopolitik değil, ideolojik ve kültürel bir yönü olduğunu gösteriyor.
6. Etnik Farklılıkların Aşılabilirliği
Anadolu ve Asya toplumlarının farklılıklarının Avrupa’daki kadar derin olmadığını söylemesi, bu paktın önündeki engellerin “aşılabilir” olduğuna işaret ediyor.
Prof. Şeyhanlıoğlu’nun “Anadolu Kalkanı” tezi, günümüzde İsrail’in sert askeri politikaları ve Batı’nın bölgede izlediği stratejiler karşısında, Asya merkezli bir dayanışma ve güvenlik vizyonu öneriyor. Bu vizyon, sadece askeri değil, kültürel ve tarihsel bir “medeniyet ittifakı” fikrine dayanıyor.
