"İTİBARSIZLAŞTIRMAYA ÇALIŞIYORLAR"
Yer altı kaynaklarını ekonomiye kazandırmak istemeyen çevrelerin uzun yıllardır engelleme çabası içinde olduğunu belirten Erdoğan, "Önce maden aramalarını durdurmaya, başaramazlarsa itibarsızlaştırmaya çalışıyorlar. Amaç Türkiye'nin bu potansiyelini kullanmasını engellemek. Karadeniz gazında, Gabar'daki petrolde de aynı tavrı gördük. Milletimizden ricam, bu oyunlara karşı uyanık olmasıdır" dedi.
Nadir Toprak Elementleri Nedir?
Nadir toprak elementleri (Rare Earth Elements - REE), periyodik tabloda genellikle lantanitler olarak bilinen 17 kimyasal elementi kapsar: lantan (La), seryum (Ce), praseodim (Pr), neodim (Nd), prometyum (Pm), samaryum (Sm), evropiyum (Eu), gadolinyum (Gd), terbiyum (Tb), disprosyum (Dy), holmiyum (Ho), erbiyum (Er), tulyum (Tm), iterbiyum (Yb), lutesyum (Lu), skandiyum (Sc) ve itriyum (Y).
SIRADA 5 İLİMİZ DAHA VAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları sonrası CNN Türk'e konuşan Prof. Dr. Şenay Yalçın ve Prof. Dr. Abdulkadir Develi, nadir elementlerin Türkiye için taşıdığı stratejik öneme dikkat çekti. Prof. Dr. Şenay Yalçın, savunma sanayiinden lazer teknolojisine, çip üretiminden reaktör kontrolüne kadar birçok alanda kullanılan bu elementlerin geleceğin teknolojisini şekillendirdiğini belirtti. Türkiye'nin, Çin'in ardından en büyük rezerve sahip ülkelerden biri olarak öne çıktığını ifade eden Yalçın, yalnızca Eskişehir'de değil, Isparta, Konya, Malatya, Manisa ve Burdur gibi illerde de bu elementlerin bulunduğunu belirtti. Yalçın, "Rezerv kadar önemli olan işletme kısmıdır. Bu elementlerin işlenmesi yüksek maliyetli ve teknik uzmanlık gerektiren bir süreçtir" dedi.
Bu elementler doğada nadir bulundukları için değil, ekonomik olarak işletilebilir yataklarının sınırlı olması nedeniyle “nadir” olarak adlandırılır.
Teknolojinin Gizli Gücü
Nadir toprak elementleri modern teknolojinin kalbinde yer alır.
-
Savunma sanayinde: radar sistemleri, güdümlü füzeler, jet motorları, gece görüş cihazları
-
Enerji sektöründe: rüzgâr türbinleri, elektrikli araç motorları, piller
-
Elektronik ve iletişimde: akıllı telefonlar, bilgisayarlar, lazer sistemleri, fiber optik ağlar
-
Uzay ve nükleer teknolojide: reaktör kontrol sistemleri ve uydular
Bu elementler olmadan yeşil enerji dönüşümü, 5G iletişim teknolojileri ve yeni nesil savunma sistemleri neredeyse imkânsız hale gelir.
Dünyada Durum: Çin Lider, Türkiye Yükseliyor
Küresel nadir toprak elementlerinin üretiminin yaklaşık %60’ı Çin tarafından gerçekleştiriliyor. Ancak son yıllarda Avustralya, ABD, Kanada ve Türkiye, alternatif kaynak olarak öne çıkıyor.
Eskişehir Beylikova sahası, dünyanın ikinci büyük rezervi olarak gösteriliyor. Bu da Türkiye’yi, geleceğin stratejik hammaddeleri alanında yeni bir güç merkezi konumuna taşıyabilir.
Türkiye’nin Yeni Hamlesi
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı 694 milyon tonluk rezerv sadece ekonomik değil, jeostratejik bir öneme sahip.
Bu elementlerin işlenmesi için kurulan pilot tesis, Türkiye’nin teknoloji transferine dayanmadan kendi üretim kapasitesini geliştirmesi açısından kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Uzmanlara göre, bu rezervlerin işlenmesiyle Türkiye;
-
Savunma sanayinde dışa bağımlılığı azaltabilir,
-
Yüksek teknoloji üretiminde söz sahibi olabilir,
-
Enerji dönüşümünde bölgesel liderlik üstlenebilir.
Kaynaklar:
T.C. Cumhurbaşkanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, MTA, CNN Türk, BBC Science Focus, Reuters, Anadolu Ajansı
Florya Gazetesi Haber Merkezi