Son yıllarda Afrika ülkeleriyle ilişkilerini kazan-kazan modeli ile geliştiren Türkiye, iki büyük zirveye ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. İlki 2008 yılında yapılan Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi 21-22 Ekim’de İstanbul’da gerçekleştirilecek, 17-18 Aralık’ta ise üçüncü Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi düzenlenecek. Her iki zirvenin Afrika ile ticari ve ekonomik ilişkileri daha da güçlendirmesi beklenirken karşılıklı yatırımların artması ve beş yıllık yeni bir eylem planın kabul edilmesi hedefleniyor.
TİCARETTE HEDEF 50 MİLYAR DOLAR
Son 18 yılda Afrika ülkeleri ile ikili ticaret hacmi tam altı kat arttı. Türkiye’den Afrika’ya yönelen yabancı yatırımlar, yüzde 11’lik artışla 46 milyar dolara ulaştı. 2010-2019 döneminde Türkiye ile Afrika kıtası ülkeleri arasında 186,5 milyar dolarlık ticaret yapıldı. 2003 yılında 5,4 milyar dolar olan Türkiye ile Afrika ülkeleri arasındaki ticaret hacmi 2020 yılında Covid-19 salgınının olumsuz etkilerine rağmen 25 milyar doları aştı. Yeni hedef ise 50 milyar dolara ulaşmak.
BÜYÜKELÇİLİK SAYISI 50’YE YAKLAŞTI
2002 yılında Türkiye’nin 12 büyükelçiliğinin bulunduğu Afrika’da bugün 43 ülkede Türk büyükelçisi görev yapıyor. Bu sayının önümüzdeki dönemde 50’ye çıkarılması hedefleniyor. Yine 2018’de 10 olan Ankara’daki Afrika büyükelçiliklerinin sayısı bu yıl 37’ye çıktı.
50 ÜLKEYE DOĞRUDAN UÇUŞ
Bunların yanı sıra, Türkiye Maarif Vakfı (TMV) Afrika’nın dört bir yanında 144 eğitim kurumu ve 17 öğrenci yurdu işletiyor. Türk İş Birliği ve Kalkınma Ajansının (TİKA) Afrika’daki temsilcilik sayısı da 22’ye ulaştı. Ayrıca, Türk Hava Yolları (THY) kıtadaki 50’den fazla şehre uçuşlar düzenliyor. Türk inşaat şirketi Afrika ülkelerindeki birçok projede yer alıyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisinin açıkladığı 2020 yılı verilerine göre savunma ve havacılık ihracatında bu yıl ihracat gerçekleştirilen ülkelerin önemli bir kısmını Afrika ülkeleri oluşturdu. Burkina Faso, Çad, Etiyopya, Gabon, Gambiya, Mali, Nijer ve Somali ve Libya Afrika’da ihracat gerçekleştirilen ülkeler arasında yerini aldı.
AFRİKA’DA ASKERÎ VARLIK
Milyarlarca dolarlık ticaretle Türkiye son on yılda Afrika ülkeleriyle güçlü bağlar inşa ederken 2017’de Somali’deki askerî üssün açılışı, Türkiye’nin Afrika’daki varlığına askerî bir boyut da ekledi. Türkiye ayrıca Kuzey Afrika ülkesi olan Libya’da da BM’nin meşru olarak tanıdığı Trablus hükûmetine askerî eğitim ve danışmanlık hizmeti veriyor. Ayrıca Türk askeri, Mali’de BM Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonu (MINUSMA) kapsamında görev yapıyor. TSK, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde de BM bünyesinde bulunuyor. Mehmetçik, bu ülkede BM Çok Boyutlu Entegre İstikrar Misyonu’na destek veriyor.
AFRİKA'YI EN ÇOK ERDOĞAN ZİYARET ETTİ
2015-2020 yılları arasında Afrika ülkeleri ve Türkiye arasında yapılan karşılıklı üst düzey ziyaretlerin sayısı 500’ü aştı. Afrika’ya en fazla gezi yapan lider unvanını elinde bulunduran Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Tunus’tan Mozambik’e, Güney Afrika’dan Fas’a, Somali’den Senegal’e bugüne dek Afrika’da 30’un üzerinde ülkeyi ziyaret etti.
